Bıçak kemiğe dayanınca zaten harekete geçiliyor bir şeyler yapılması gereken konularda. Hatta normalde alınmayacak kararlar, atılamayacak adımlar atılıyor. Öyle ya bıçak kemiğe dayanmış! Ama daha mühim olan durum var ki o da bıçak kemiğe dayanmadan gerekenlerin yapılması.
Aslında sabrın sonuna ulaşılması anlamı ağır basıyor olsa da ‘bıçak kemiğe dayandı’ tabirinde, artık kayıtsız kalınamayacak duruma gelmiş, acil ve önemli bir durum olduğunu ifade etmek için de kullanırız. Ve çokta alışık olduğumuz bir yaklaşımdır ki çok zaman bıçak kemiğe dayanmadan gerekeni yapmayız…
Kendisi çok uluslu ortamlarda yoğun çalışmış olan bir büyüğümden, başka milletlerin çoğunda benzer bir deyimin olmadığını duymuştum. Yani işleri son anda yapmak, son zamana kadar ertelemek, sorunlar artık onlarla yaşanamaz hal alana kadar çözümü ertelemek bir anlamda kültürel bir yaklaşım olabilir demişti. Kendisine hak vermemek elde değil. Yalnızca bizim toplumumuza has olmamakla birlikte bu tür yaklaşımın toplumsal olduğunu ve içinde bulunulan ortam etkisiyle kişilere aksettiğini düşünmekteyim. Deyimler de bu kültürleşmiş yaklaşımın hem tohumu hem meyvesi. Kelimeler, ifadeler insanların düşünme şeklini, davranış şeklini etkiliyor elbette.
Yalnız burada asıl önemli tespiti şudur ki ‘bıçak kemiğe dayanmak’ tabiri aslında bıçağın kemikten önce eti kestiğini, deriyi kestiğini apaçık anlatıyor olmakla birlikte, her ne hikmetse kemiğe dayanması bizi ancak harekete geçiriyor. Öyle ya, iğne batsa reaksiyon veren insanın, kemiğe dayanana kadar sessiz ve kayıtsız kalması ve bunu da deyim haline getirmesi ne kadar ilginçtir.
Bu durum, hemen hepimizin düştüğü bir yanılgıdır. O nedenle bıçak kemiğe dayanmadan harekete geçmektir doğrusu. Kemikten öncesi de önemli. Kemiğe dayandıktan sonraki müdahale çok zaman yararsız olabileceği gibi, yararı olacaksa da daha erken davranılmasına oranla çok daha külfetli olabilir.
Yakında(çok yakın değil) sınavı olan öğrenci arkadaşlara hemen hatırlatmak lazım ki, bıçak henüz kemiğe dayanmadıysa bu fırsatı değerlendirmek lazım. Sonrasında hem durum acılı olur hem durumu düzeltmek için yapılması gereken. Son zamana geldikten sonra ders çalışmamakta acı verebilir, çalışmakta normalden fazla olması gerektiği için zorlayıcı olabilir. Hatta daha da sonlara gelindiyse yapılması gerekeni yapabilmek için dikkatimizi ve sükûnetimizi koruyamayabiliriz.
Benzer şekilde İş yapış şeklinde düzenlemeler yapması gereken işletmelere hatırlatmak lazım ki, iş yapmaya o kadar odaklanıp, düzenleme yapma konusunda bıçağın kemiğe dayanmasını beklemek, normalde basit pansumanlarla çözülebilecek sorunları çok büyük ameliyatlarla ancak çözülebilir duruma sürüklemek olabilir. Geç mühahale daha maliyetli, daha meşakkatli olabilir.
Örnekler çoğaltılabilir. Bıçak kemiğe dayanmasın, ilk fırsatta gerekeni yapın, hatta bıçak size hiç dokunmasın daha sorunları gerçekleşmeden görüp önleyebiliyor olun dilerim…
Aslında sabrın sonuna ulaşılması anlamı ağır basıyor olsa da ‘bıçak kemiğe dayandı’ tabirinde, artık kayıtsız kalınamayacak duruma gelmiş, acil ve önemli bir durum olduğunu ifade etmek için de kullanırız. Ve çokta alışık olduğumuz bir yaklaşımdır ki çok zaman bıçak kemiğe dayanmadan gerekeni yapmayız…
Kendisi çok uluslu ortamlarda yoğun çalışmış olan bir büyüğümden, başka milletlerin çoğunda benzer bir deyimin olmadığını duymuştum. Yani işleri son anda yapmak, son zamana kadar ertelemek, sorunlar artık onlarla yaşanamaz hal alana kadar çözümü ertelemek bir anlamda kültürel bir yaklaşım olabilir demişti. Kendisine hak vermemek elde değil. Yalnızca bizim toplumumuza has olmamakla birlikte bu tür yaklaşımın toplumsal olduğunu ve içinde bulunulan ortam etkisiyle kişilere aksettiğini düşünmekteyim. Deyimler de bu kültürleşmiş yaklaşımın hem tohumu hem meyvesi. Kelimeler, ifadeler insanların düşünme şeklini, davranış şeklini etkiliyor elbette.
Yalnız burada asıl önemli tespiti şudur ki ‘bıçak kemiğe dayanmak’ tabiri aslında bıçağın kemikten önce eti kestiğini, deriyi kestiğini apaçık anlatıyor olmakla birlikte, her ne hikmetse kemiğe dayanması bizi ancak harekete geçiriyor. Öyle ya, iğne batsa reaksiyon veren insanın, kemiğe dayanana kadar sessiz ve kayıtsız kalması ve bunu da deyim haline getirmesi ne kadar ilginçtir.
Bu durum, hemen hepimizin düştüğü bir yanılgıdır. O nedenle bıçak kemiğe dayanmadan harekete geçmektir doğrusu. Kemikten öncesi de önemli. Kemiğe dayandıktan sonraki müdahale çok zaman yararsız olabileceği gibi, yararı olacaksa da daha erken davranılmasına oranla çok daha külfetli olabilir.
Yakında(çok yakın değil) sınavı olan öğrenci arkadaşlara hemen hatırlatmak lazım ki, bıçak henüz kemiğe dayanmadıysa bu fırsatı değerlendirmek lazım. Sonrasında hem durum acılı olur hem durumu düzeltmek için yapılması gereken. Son zamana geldikten sonra ders çalışmamakta acı verebilir, çalışmakta normalden fazla olması gerektiği için zorlayıcı olabilir. Hatta daha da sonlara gelindiyse yapılması gerekeni yapabilmek için dikkatimizi ve sükûnetimizi koruyamayabiliriz.
Benzer şekilde İş yapış şeklinde düzenlemeler yapması gereken işletmelere hatırlatmak lazım ki, iş yapmaya o kadar odaklanıp, düzenleme yapma konusunda bıçağın kemiğe dayanmasını beklemek, normalde basit pansumanlarla çözülebilecek sorunları çok büyük ameliyatlarla ancak çözülebilir duruma sürüklemek olabilir. Geç mühahale daha maliyetli, daha meşakkatli olabilir.
Örnekler çoğaltılabilir. Bıçak kemiğe dayanmasın, ilk fırsatta gerekeni yapın, hatta bıçak size hiç dokunmasın daha sorunları gerçekleşmeden görüp önleyebiliyor olun dilerim…