` nazLı ..
Bayan Üye
Türkiye'nin tuz ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılayan Tuz Gölü
dünyanın en önemli doğal alanlarından da biri...
Çoğumuzun ilköğretim yıllarından aklında kalan bir coğrafya bilgisidir Tuz Gölü. Hakkında pek fazla bir şey bilmediğimiz bu gölün yakınından belki de defalarca geçip gitmişizdir. Van Gölü’nden sonra Türkiye’nin ikinci büyük gölü olduğunu biliriz. Ancak gölün üzerinde teknelerin yüzmediğini
insanların üzerinde rahatça yürüyebildiğini hayal etmemişizdir.
İlham verici bir güzelliğe sahip olan bu göl
aynı zamanda saflığı ve temizliği hissettirecek kadar beyazdır. Masallarda anlatılan sihirli diyarlara benzer. İstediği zaman gözden kaybolur
hiç beklemediğiniz bir anda ise karşınıza çıkıverir. Bu masalsı gerçekliği daha yakından görmek için
İç Anadolu Bölgesi’ne doğru minik bir seyahat
yeterli olur.
YERYÜZÜNÜN VE GÖKYÜZÜNÜN BİRLEŞTİĞİ YERDE
Ankara’nın güneydoğusundan
Şereflikoçhisar’a doğru yol alırken
batı yönünden gözünüze gelen ışıltı
sizin ‘ak göle’ doğru yaklaştığınızın habercisidir. Gölün büyüklüğü ve beyazlığı karşısında gözleriniz kamaşır. Bu beyazlık o kadar geniş bir alanı kaplamıştır ki
bir an için kar yağdığını düşünürsünüz. Yazın bunaltıcı sıcağında dahi
beyazlığın zihinlerde bıraktığı soğuk duygusu etkilidir. Bu ucu bucağı görünmeyen beyaza ilk adımı atmak ise heyecan vericidir. Önce ihtiyat vardır ister istemez. Kırılacakmış gibi duran bu narin zeminin üstünde birden kayıp gideceğini düşünür insan... Ya da ilk adımda içine batacağını... Ama beklentilerin tam tersine sert bir tuz tabakası bekler bizi gölün zemininde. Zaten ilk adımdan sonrası çok daha kolaydır. Tüm beyazlığın sadece tuza ait olduğunu ve tuzdan öte hiçbir şey olmadığını kavrarız hemen. Atılan adımlar düzelmiştir artık. Yapılacak tek şey
gölün üzerinde uzun bir yürüyüşe çıkmaktır.
Gölde yürümeye başladığınızda iç kısımlara doğru ilerleyin. Bir süre sonra bembeyaz bir denizin tam ortasında yalnız kaldığınızı hissedeceksiniz. Eğer kapalı ve yağmurlu bir havada geziyorsanız
gölün üzerinde biriken ince su kümeleri
size gökyüzündeki bulutların halini de yansıtır. Gölün üzerinde mi yürüyorsunuz
yoksa gökyüzünde mi
belli olmaz. Yeryüzü ve gökyüzünün birleştiği o an
her şey sadeleşir. Boyutların ve renklerin tadına
ama her şeyden öte
sessizliğin vermiş olduğu huzura doyamazsınız.
KUŞLARIN BARINAĞI
Güneşin altında parlayan tuz kristallerinin beyazlığı
buz tutmuş suyu andırır. İç Anadolu Bölgesi’nin az yağış alması
akarsu bakımından da fakir kılar bölgeyi. Bu yüzden gölün suya özlemi gibidir bu engin beyazlık... Melendiz Irmağı
pek çok küçük akıntı ve yeraltındaki tuzlu su kaynaklarıyla beslenmek zorunda kalan Tuz Gölü
bin beş yüz kilometrekarelik bir alana sahip. Suyun en bol olduğu ilkbahar aylarında dahi
yüzölçümü en fazla yüz otuz bin hektara ulaşıyor. Ancak yazın aşırı buharlaşmayla birlikte Tuz Gölü’nün tamamı neredeyse çöle benzer. Kuruyan bölgelerde otuz santimetreyi bulan bir tuz tabakası oluşur
öyle ki suyun içindeki tuz oranı yüzde 32.4’e varır.
Gölde gezinirken tuz konsantrasyonunun yüksekliği nedeniyle sucul bitkilere rastlanmaz ancak göl çevresinde
akarsuların etkisinde kalan kısımlarda tuza dayanıklı seyrek bitki örtüsü görmeniz mümkün. Tuzdan başka ürünü olmayan gölün kıyısına yakın yerlerde yetişen kavunların tadının mükemmel olduğunu söylemeden edemeyeceğim. Bitki örtüsünün zayıflığına nazaran kuş popülasyonu yönünden Türkiye’nin en zengin gölleri arasındadır Tuz Gölü. Dünyanın da en önemli doğal alanlarından biri kabul edilir. Kış yağmurlarıyla birlikte oluşan sulak alan su kuşları için önemli bir kışlama sahası oluşturur. İlkbaharda göl içinde oluşan adalar bataklıklar; bataklık kırlangıcı suna angıt çamurcun kılıçgaga kocagöz ve martı türlerinin kuluçka yapmalarına imkân sağlar. Tuz Gölü aynı zamanda flamingoların Türkiye’deki en önemli kuluçka alanıdır. Bu yüzden gölde yürümeye başladığınızda yanınızda bir dürbün bulunmasında fayda var.
TUZ ÜRETİMİ SÜRÜYOR
Türkiye’nin toplam tuz ihtiyacının yüzde altmış beşini karşılayan Tuz Gölü’nün üretim kapasitesi yılda bir milyon ton civarında... Buradaki tuz üretimi çok da eskiye dayanıyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde göl etrafında doğal olarak oluşan tuz blokları
kırılarak anında tüccarlara satılıyor; develere yüklenerek dağıtılıyormuş. 21. yüzyıl teknolojisinin yardımıyla tuz üretimi daha hızlı. Doymuş tuzlu suyun Kaldırım
Kayacık ve Yavşan tuz yataklarına girmesine izin veriliyor. Tuz çökeldiğinde su tekrardan geri çektiriliyor. Bu sayede biriken tuzlar hem eski hem de yeni teknoloji sayesinde depolara taşınıyor. Eski sistem de
pâreli hat denilen bir ana dekovil hattı göle döşenmiş. Bu minik demiryolu sayesinde her yıl
gölün değişik bölümlerinden katarlarla tuz depolara çekiliyor. Görsel olarak çok güzel görüntüler sunan bu sistem günümüz teknolojisinin yanında daha yavaş ve pahalı kaldığından
şimdilerde yerini modern iş makinelerine bırakıyor. Çıkartılan tuz
kamyonlarla depolara daha hızlı bir şekilde aktarılıyor. Şereflikoçhisar’daki özel tuz işletmelerinde yıkanıp kurutulan ve paketlenen tuz
Türkiye’nin dört bir yanına gönderiliyor.
Bilindiği gibi
Konya Ovası dışarıya akıntısı olmayan kapalı bir havza... Ovada biriken ve tuzlanmaya neden olan fazla sular
drenaj kanalı açılarak Tuz Gölü’ne akıtılıyor. İrili ufaklı fabrikaların sanayi atıkları da bu kanal sayesinde göle taşınıyor. Gerekli önlemler zamanında alınmazsa
gölün beyazlığı yerini çokta iç açıcı olmayan
başka renklere bırakacak.
Bir gün yolunuz İç Anadolu Bölgesi’ne düşerse
yüzemeyeceğiniz
balık avlayamayacağınız
ama üzerinde saatlerce doyasıya yürüyebileceğiniz bu masalsı göle uğramayı ihmal etmeyin.
Çoğumuzun ilköğretim yıllarından aklında kalan bir coğrafya bilgisidir Tuz Gölü. Hakkında pek fazla bir şey bilmediğimiz bu gölün yakınından belki de defalarca geçip gitmişizdir. Van Gölü’nden sonra Türkiye’nin ikinci büyük gölü olduğunu biliriz. Ancak gölün üzerinde teknelerin yüzmediğini
İlham verici bir güzelliğe sahip olan bu göl
yeterli olur.
YERYÜZÜNÜN VE GÖKYÜZÜNÜN BİRLEŞTİĞİ YERDE
Ankara’nın güneydoğusundan
Gölde yürümeye başladığınızda iç kısımlara doğru ilerleyin. Bir süre sonra bembeyaz bir denizin tam ortasında yalnız kaldığınızı hissedeceksiniz. Eğer kapalı ve yağmurlu bir havada geziyorsanız
KUŞLARIN BARINAĞI
Güneşin altında parlayan tuz kristallerinin beyazlığı
Gölde gezinirken tuz konsantrasyonunun yüksekliği nedeniyle sucul bitkilere rastlanmaz ancak göl çevresinde
TUZ ÜRETİMİ SÜRÜYOR
Türkiye’nin toplam tuz ihtiyacının yüzde altmış beşini karşılayan Tuz Gölü’nün üretim kapasitesi yılda bir milyon ton civarında... Buradaki tuz üretimi çok da eskiye dayanıyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde göl etrafında doğal olarak oluşan tuz blokları
Bilindiği gibi
Bir gün yolunuz İç Anadolu Bölgesi’ne düşerse