ashli
Bayan Üye
Hem mis gibi kokusu, hem de içindeki balıyla bahçelerin en sürprizli çiçeği o. Şimdilerde unutulmaya yüz tutsa da, aslında bahçelerin baş tacı olmaya en büyük adaylardan biri...
Kimi yıllanmış bahçelerin yanından geçer ya da dededen kalma bir bağ evine konuk olursanız limonu andıran çiçeklerinin emsalsiz kokusunu duyarsınız. Bu hoş koku, hiçbir bitkiyle yarışamaz aslında. “O bizim bahçenin baş tacıdır” diyorsanız, sizinki gerçek bir bahçe derim. Ne kadar da çabuk unuttuk güzelim hanımelini! Dolaştığım seraların çoğunda “Bizde yok” sözüyle karşılaşıyorum. “Neden yok?” diyorum, “Eskisi gibi talep yok” yanıtını alıyorum. Pek çok lüks ve gösterişli bitkinin ithal edilmesi yarışı güzelim bitkileri neden uzaklaştırıyor ki bahçelerimizden? Belki bu yazıyı okuyunca geçmişin o eşsiz kokusuyla bahçeniz için bir hanımeli dikmeye koşacaksınız.
Çocukların da en sevdiği çiçeklerden biri hanımeli. Hanginiz küçükken çiçeğini koparıp içindeki balın tadına bakmadınız?
Nerede Yetiştirmeli?
Latince adı Lonicera olan hanımeli, hanımeligiller ailesinden geliyor. Bir kuzey yarımküre bitkisi olan hanımelinin melezleri dışında 180 türü bulunuyor. Öyle ilginç bir çiçek ki, senenin bir ayında kendini belli eden türleri bile var. Ne yazık ki ülkemizde yalnızca bir sarmaşık bitkisi olarak biliniyor. Türkiye’de tanınan en yaygın türü, Lonicera japonica. Ayrıca özellikle yazların sıcak geçtiği ılıman iklim bahçeleri için çiçekleri kırmızı olan Lonicera x brovnii önerilir. Ne var ki, güzel renkli çiçeklerine karşın kokusuzdur. Genellikle yazların sıcak ve kurak geçtiği bölgelerde yarı gölge alanları sever, kuzeye çıktıkça güneş ister. Dayanıklı bir bitki olmasına karşın susuz ve ışığın az olduğu alanlarda çiçeklenme azalır.
Kış Sonu Budayın, Gençleşsin
Bu güzel bitkinin çiçeklenmesi için budama şart değildir. Ancak çok dal budak sarıp gelişigüzel gelişme eğilimindedir. Bu nedenle form vermek için, ilk çiçeklenmeden sonra çiçek vermeyen sürgünlü dalların beşte birini budayın. Gençleştirmek için kış sonu ciddi bir budama yapın. İlk yaz belki çok çiçek almayabilirsiniz ama değer.
Narin Sarmaşık
Bir duvara sardırabilirsiniz. Aynı duvara yerleştireceğiniz bir kafes tel üzerine dalları tutturmanız hem kolaylık hem de düzgün görünüm sağlar. İlk sene yapılacak düzgün yönlendirme gelecek seneler bakımı kolaylaştırır. Genç bir ağaca sardırmak ölümcül sonuçlar verebilir.
Yer Örtücü Olabilir Mi?
Hanımeli de Hedera gibi yer örtücü olabilir. Dallarının uzantıları zaman içinde toprak yüzeyine çengeller atar ve tutunur. Bu şekilde kendiliğinden dal budak sararak bulunduğu alanı kaplar. Arada bir biçme yapılarak kontrol altında tutulmalıdır. Yarı gölge bir alan kaplanabilir. En uygun tür Lonicera japonica’dır.
Ağaca Yönlendirebilir Miyiz?
Elbette. Üç körpe dalı birbirine dolayarak bir desteğe sıkıca bağlayın. Gelişigüzel gelişen yan dalları sık sık budayın. Birkaç yıllık sabır ve budama sonucunda çiçekli küçük bir hanımeli ağacınız olur. Bu çalışma için hangi türü dikmeniz gerektiğini uzman bir kişiye danışın.
Biz Çoğaltabilir Miyiz?
Yaz sonu bir saksıya üretim torfu ve kum karışımı koyun. O senenin çiçeksiz dalından 10-15 santimetre kesin. Alt kısmının yapraklarını kesin. Üstte bir iki yaprak kalsın. Üstüne ince bir naylon geçirin, arada bir sulayın. Köklenme yaklaşık üç ay sürer. Sonra naylonu çıkarın. Küçük bir saksıya alın ve bir sene sonra dikin.
Kaprisli Değildir
Bu konuda çok kaprisli olmamakla birlikte verimli ve geçirgen toprak iyi gelişmesini sağlar. Bulunduğu bölgeye göre sık değil ama bol sulama uygun bir yöntemdir.
Son düzenleme: