ALGININ ÖZELLİKLERİ
1. Algıda Seçicilik
2. Algıda Değişmezlik
3. Algıda Organizasyon
4. Derinlik Algısı
5. Uzay ve Zaman Algısı
1 - Algıda Seçicilik
Organizmanın dikkatini birçok uyarıcı içinden belli uyarıcılar üzerinde yoğunlaştırmasıdır. Örneğin birçok maden parçaları yanyana dizilmiş olsa, insan parlak ve kıymetli madenleri daha önce algılar. Örnekte verildiği gibi algıda seçiciliğin gerçekleşmesinde iç etkenler olarak, ilgi, ihtiyaç, güdü, beklenti, deneyimler; dış etkenler olarak ta şiddet, büyüklük, değişiklik, hareketlilik, tekrar vs. etkilidir. Yeni ev kiralayacak olan bireylerin çevrelerindeki emlâk bürolarınıöncelikle algılamaları ihtiyaçtan kaynaklanan algıda seçiciliğe örneğidir.
2 - Algıda Değişmezlik
Farklı durumlarda gerçekte olduğundan farklı görülen varlıkların, önceki öğrenme ve deneyimlerin etkisiyle gerçekte olduğu gibi algılanmasıdır. Algıda değişmezlik, olduğundan farklı görülen renklerde, büyüklüklerde ve biçimlerde renk değişmezliği, biçim değişmezliği veya büyüklük değişmezliği olarak ortaya çıkmaktadır. Karanlıkta siyah görünen Türk bayrağının kırmızı olarak algılanması algıda değişmezliğe örnektir.
3 - Algıda Organizasyon
Organizmanın çevredeki uyarıcı durumları bir bütünlük içinde algılamasıdır. Gerek varlıkların gruplar halinde algılanmasında, gerekse, eksikliklerinin tamamlanarak algılanmasında, gerekse şekil-zemin ilişkisi içinde algılanmasında algıda organizasyon özelliği etkilidir. Seremonide giysilerine göre takımları ayrı ayrı gruplar olarak, hakemleri de ayrı grup olarak algılama, gruplama şeklinde gerçekleşen algıda organizasyon örneğidir.
4 - Derinlik Algısı
Gerçekte üç boyutlu olan varlıklar gözün ağ tabakasına iki boyutlu düşer. Ancak yine üç boyutlu algılanır. Üç boyut/u algılamada monoküler ve binokü/er dediğimiz ipuçları etkilidir. Paralel uzantıların kesişen noktalarının uzakta algılanması doğrusal perspektif dediğimiz derinlir ipucundan yararlanılarak gerçekleşmektedir.
5 - Uzay ve Zaman Algısı
Varlıkların birbirine göreli uzaklığı uzay algısını, değişen sürenin göre/i algısı da zaman algısını ortaya koyar. Buna göre "önde", "arkada", "yanda" ifadeleri uzay algısını; "önce", "biraz" "sonra", "yakında" gibi ifadeler de zaman algısını örneklendirir.
1. Algıda Seçicilik
2. Algıda Değişmezlik
3. Algıda Organizasyon
4. Derinlik Algısı
5. Uzay ve Zaman Algısı
1 - Algıda Seçicilik
Organizmanın dikkatini birçok uyarıcı içinden belli uyarıcılar üzerinde yoğunlaştırmasıdır. Örneğin birçok maden parçaları yanyana dizilmiş olsa, insan parlak ve kıymetli madenleri daha önce algılar. Örnekte verildiği gibi algıda seçiciliğin gerçekleşmesinde iç etkenler olarak, ilgi, ihtiyaç, güdü, beklenti, deneyimler; dış etkenler olarak ta şiddet, büyüklük, değişiklik, hareketlilik, tekrar vs. etkilidir. Yeni ev kiralayacak olan bireylerin çevrelerindeki emlâk bürolarınıöncelikle algılamaları ihtiyaçtan kaynaklanan algıda seçiciliğe örneğidir.
2 - Algıda Değişmezlik
Farklı durumlarda gerçekte olduğundan farklı görülen varlıkların, önceki öğrenme ve deneyimlerin etkisiyle gerçekte olduğu gibi algılanmasıdır. Algıda değişmezlik, olduğundan farklı görülen renklerde, büyüklüklerde ve biçimlerde renk değişmezliği, biçim değişmezliği veya büyüklük değişmezliği olarak ortaya çıkmaktadır. Karanlıkta siyah görünen Türk bayrağının kırmızı olarak algılanması algıda değişmezliğe örnektir.
3 - Algıda Organizasyon
Organizmanın çevredeki uyarıcı durumları bir bütünlük içinde algılamasıdır. Gerek varlıkların gruplar halinde algılanmasında, gerekse, eksikliklerinin tamamlanarak algılanmasında, gerekse şekil-zemin ilişkisi içinde algılanmasında algıda organizasyon özelliği etkilidir. Seremonide giysilerine göre takımları ayrı ayrı gruplar olarak, hakemleri de ayrı grup olarak algılama, gruplama şeklinde gerçekleşen algıda organizasyon örneğidir.
4 - Derinlik Algısı
Gerçekte üç boyutlu olan varlıklar gözün ağ tabakasına iki boyutlu düşer. Ancak yine üç boyutlu algılanır. Üç boyut/u algılamada monoküler ve binokü/er dediğimiz ipuçları etkilidir. Paralel uzantıların kesişen noktalarının uzakta algılanması doğrusal perspektif dediğimiz derinlir ipucundan yararlanılarak gerçekleşmektedir.
5 - Uzay ve Zaman Algısı
Varlıkların birbirine göreli uzaklığı uzay algısını, değişen sürenin göre/i algısı da zaman algısını ortaya koyar. Buna göre "önde", "arkada", "yanda" ifadeleri uzay algısını; "önce", "biraz" "sonra", "yakında" gibi ifadeler de zaman algısını örneklendirir.