Salvo
Kayıtlı Üye
ALAŞIM ELEMENTLERİNİN
BAKIR ALAŞIMLARINA ETKİLERİ
BAKIR ALAŞIMLARINA ETKİLERİ
Arı bakır yumuşaktır, kolay işlenebilir, ısı ve elektrik iletkenliği lehim ve kaynak kabiliyeti yüksektir. Soğuk işlenebilir ve kaplanabilir. Yumuşak olduğu için talaş kaldırırken sıvama yapar, döküm kabiliyeti iyi değildir. Arı bakırın mukavemeti düşüktür.
Arsenikli Bakır:
%0,5 arsenik 400 0C da çekme dayanımını yükseltmek için bakıra eklenir.
Gümüşlü Bakır:
%0,03 gümüş ilavesi lehim işleminde yumuşamayı önler, yeniden kristalleşme sıcaklığını yükseltir.
Kurşun, Tellüryum, Selenyum İçeren Bakır:
Bakırın talaşlı imalata uygun hale gelmesini sağlar. Vida, mil ve vidalı makara parçalarının imalatında kullanılır.
Berilyumlu Bakır:
Berilyum ilavesibakırın ısıl işlem ile mukavemet kazanmasını sağlar.
Bakır Çinko Alaşımları (Pirinçler)
Bileşiminde %37 den az çinko bulunan pirinçler yalnız fazından oluşmuştur. Bunlarapirinci denir. pirincinin en özelliği soğuk şekillendirilebilme kabiliyetinin iyi olmasıdır. pirinci yapısında kurşun bulunmadığı sürece sıcak şekillendirilebilirler.
%37-47 arasında çinko içeren pirinçler fazından oluşur. Bu pirinçlerin plastik şekil alabilme kabiliyetleri düşük, döküm ve talaşlı işlenebilme kabiliyetleri yüksektir. %47 ten fazla çinko içeren pirinçler ise fazından oluşur. Bu pirinçlerin de döküm ve talaşlı işlenebilme kabiliyeti yüksektir.
fazı 456-468 0C arasında 1 fazına dönüşür ve 1 fazı fazından daha sert ve gevrektir. pirinci oda sıcaklığında zorlukla ve ancak küçük oranlarda soğuk şekillendirilebilir. Yüksek sıcaklıklarda ise (~500 0C ın üzerindeki sıcaklıklarda) kolayca şekil verilebilir. pirinçlerinde bakır oranı az olduğu için düşük korozyon mukavemetine sahiptirler. Bu pirinçler kurşun ve kalay gibi elementlerin taneler arası saldırısına açıktır.
Bakır çinko faz diyagramında artan çinko miktarı ile fazından sonra ortaya çıkan fazların hiç biri plastik şekil vermeye uygun yapılar değillerdir.
Kalay Bronzları (Geleneksel Bronzlar)
Kalay bronzlarının en önemli özelliği yüksek mukavemet ve korozyon direncine sahip olmalarıdır. Yaklaşık %8 e kadar kalay içeren bronzlar yapısındadırlar ve plastik şekil değiştirebilirler, soğuk işlenebilirler. %8-20 arasında kalay içeren bronzlar döküm ile şekillendirilmeye uygun malzemelerdir. Bronz içindeki kalay miktarı arttıkça dayanım da artar ve %20 kalay miktarına ulaşıldığında dayanım değeri maksimuma ulaşır. Kalay miktarının %20 yi aşması durumda ise yapı içerisinde oluşan intermetalik fazlara bağlı olarak dayanım değerleri düşer.
Alüminyum Bronzları
Bu bronzlar %3-13 arasında alüminyum içerirler. Yaklaşık %9 alüminyuma kadar plastik şekillendirilmeye uygundurlar. Alüminyum bronzları yüksek mukavemete, korozyon ve aşınma direncine sahiptir. Korozyon direncinin yüksek olması yüzeylerinde meydana gelen Al2O3 tabakasına bağlıdır. Alüminyum bronzları yüksek mukavemetli parçaların, dişlilerin, boruların yapımında ve deniz uygulamalarında kullanılabilir. Çinko ve nikel içeren alüminyum bronzları hafızalı metal olarak bilinir.
Berilyum Bronzları
%1-3 arasında berilyum içeren bronzlar bakır alaşımları içinde en yüksek mukavemete sahip ve en pahalı alaşımlarıdır. Çökelme sertleşmesi ile dayanım kazanırlar. Çekme dayanımı değeri 1380 MPa ve sertlik değeri 40 HRC ye kadar yükselebilir. Kıvılcım çıkarmayan bir alaşımdır, maden ocaklarında ki kazıcılarda kullanılırlar.
Silisyum Bronzları
Yüksek mukavemet ve ye korozyon direncine sahiptirler. Her türlü kaynağa uygundurlar. Isı değiştirici tüpler, basınçlı tüpler, boru, tank, perçin ve cıvata yapımında kullanılırlar.
Bakır Nikel Alaşımları (Kupronikeller)
Kupronikeller %3-30 arası nikel içeren bakır alaşımlarıdır. Her zaman yapısındadırlar, plastik şekil verilmeleri kolaydır. %66 bakır, %30 nikel, %2 mangan, % 2 demir içeren kupronikeller korozyon ve erozyona dayanıklıdır, deniz suyu çarpan yerlerde kullanılır. %10-18 nikel, %10-30 çinko bulunduran kupronikeller ise kolay şekil alan gümüşe benzeyen bir yapı oluştururlar. Bu malzemeye nikel gümüşü veya alman gümü