Efsunkar
Bayan Üye
Tulunoğulları Devletinin Abbasiler tarafından yıkılmasından sonra Mısır ve Suriye, oluz yıl süreyle (905935), valilerle idare edildi.
Tulunoğullarından sonra Mısırda kurulan ikinci Türk devleti de Akşitlerdir (İhşitler). Akşitler Devletinin kurucusu Muhammet Akşit, Türkistanın Fergana Akşitlerindendir. Babası Togaç Bey, Şam valisi iken Abbasi halifelerinden Muktedir Billahın gazabına uğrayarak hapsedilmiş ve ölmüştü.
Muhammet Bin Togaç, babasının felaketine sebep olan olayı tamir etmiş ve halifenin gözüne girmeyi başarmıştı. Bunun sonucu olarak, 930 yılında Şama vali olarak tayin edilmişti. Bir sonraki halife (Kahir Billah) zamanında Mısıra vali olarak atandı (933). Halifelik makamına geçen Razi Billahın aciz oluşundan, ordudaki Türk asker grubunun desteğine dayanarak istiklalini ilan etti (935).
Mısırdaki durumunu güçlendirdikten sonra, atalarının Fergana hükümdarları olduğunu ispat etmesi üzerine, halifeden İhşit (Akşit) lakabını aldı (939).Abbasi halifelerinin acz ve zaaflarından faydalanarak 941′de Suriyeyi. 942 tarihinde de Mekke ve Medineyi ülkesine kattı. On iki yıl hükümdarlık yapan Muhammet Akşid, 946 yılında öldü.
Yerine önce büyük oğlu Ebu Kasım Enucur (946960), daha sonra da diğer oğlu Ebu Hasan Ali (960966) geçti. Onun ölümünden sonra yerine oğlu Ahmet geçti. Bu üç hükümdar döneminde devlet işlerini Kbul Misk Kafur adlı Habeşli bir köle idare etti. Çok iyi bir devlet adamı olan Kafurun ölümünden sonra, ülkede karışıklıklar çıktı. Fatımiler Mısırı istila ederek otuz dört yıl kadar yaşayan Akşit (İhşit) Devletine son verdiler (969).
Tulunoğullan ve Akşitlerin Türklslam tarihindeki yeri ve önemi büyüktür. Mısır, Tulunoğulları zamanında en parlak dönemini yaşadı. Tulunoğlu Ahmetin uyguladığı adalet, hem halkın sosyal refahının artmasını sağlamış; hem başka devletler için örnek teşkil etmiş ve hem de uzun bir süre Mısır halkının hafızasından silinmemiştir.Tulunoğlu Ahmet, cesareti ve kahramanlığı kadar, sosyal adaleti ile de Türk hükümdarlarını temsil ediyordu.
Alıntı
Tulunoğullarından sonra Mısırda kurulan ikinci Türk devleti de Akşitlerdir (İhşitler). Akşitler Devletinin kurucusu Muhammet Akşit, Türkistanın Fergana Akşitlerindendir. Babası Togaç Bey, Şam valisi iken Abbasi halifelerinden Muktedir Billahın gazabına uğrayarak hapsedilmiş ve ölmüştü.
Muhammet Bin Togaç, babasının felaketine sebep olan olayı tamir etmiş ve halifenin gözüne girmeyi başarmıştı. Bunun sonucu olarak, 930 yılında Şama vali olarak tayin edilmişti. Bir sonraki halife (Kahir Billah) zamanında Mısıra vali olarak atandı (933). Halifelik makamına geçen Razi Billahın aciz oluşundan, ordudaki Türk asker grubunun desteğine dayanarak istiklalini ilan etti (935).
Mısırdaki durumunu güçlendirdikten sonra, atalarının Fergana hükümdarları olduğunu ispat etmesi üzerine, halifeden İhşit (Akşit) lakabını aldı (939).Abbasi halifelerinin acz ve zaaflarından faydalanarak 941′de Suriyeyi. 942 tarihinde de Mekke ve Medineyi ülkesine kattı. On iki yıl hükümdarlık yapan Muhammet Akşid, 946 yılında öldü.
Yerine önce büyük oğlu Ebu Kasım Enucur (946960), daha sonra da diğer oğlu Ebu Hasan Ali (960966) geçti. Onun ölümünden sonra yerine oğlu Ahmet geçti. Bu üç hükümdar döneminde devlet işlerini Kbul Misk Kafur adlı Habeşli bir köle idare etti. Çok iyi bir devlet adamı olan Kafurun ölümünden sonra, ülkede karışıklıklar çıktı. Fatımiler Mısırı istila ederek otuz dört yıl kadar yaşayan Akşit (İhşit) Devletine son verdiler (969).
Tulunoğullan ve Akşitlerin Türklslam tarihindeki yeri ve önemi büyüktür. Mısır, Tulunoğulları zamanında en parlak dönemini yaşadı. Tulunoğlu Ahmetin uyguladığı adalet, hem halkın sosyal refahının artmasını sağlamış; hem başka devletler için örnek teşkil etmiş ve hem de uzun bir süre Mısır halkının hafızasından silinmemiştir.Tulunoğlu Ahmet, cesareti ve kahramanlığı kadar, sosyal adaleti ile de Türk hükümdarlarını temsil ediyordu.
Alıntı