eternal
Banned
İnsanların şu sıralar dillerine pelesenk olmuş bir söz var. "Nerede o eski ramazanlar..." Ramazanın eskisi yenisi yoktur. Ramazan öyle mübarek bir aydır ki
hissedilen o manevi atmosferde hiçbir eksilme olmaz.Değişen, şartlar ve insanların algılayış biçimlerindeki farklılıklardır.
Ramazan bir ibadet ayı olması dolayısıyla farklı bir havada yaşanıyordu. Evet, Ramazan bir ibadet ayı ama
bu ayı farklı kılan bir husus var. O da bu ayda ibadetin toplumsal yönünün öne çıkmış olmasıdır.Toplumsal amaçlı düzenlenen
İftarlar,yardımlaşma kampanyaları,fitreler,zekatlar buna örnek gösterilebilinir.
Ramazan kültür tarihimizde de bu özgün yaşam biçimi ile öne çıkmaktadır. Süheyl Ünver ‘Ramazan Medeniyeti' diyordu bu güzel günlerin habercisine.
Hakikaten diğer aylardan ve günlerden farklı bir atmosferde günlerimizin geçmesi 'medeniyet' isimlendirilmesini yerinde kılmaktadır.
Şöyleki,ramazanın ilanından sonra müslümanların sevinçleri ve birbirlerini tebrik etmeleri adet idi. Birkaç gün öncesinden ise hazırlıklara başlanması olağandı.
Konaklarda ihtişamlı envai yemekler hazırlanırdı. Zengin sınıf bu masalarda fakir insanları doyururdu. Yenilen yemeklerin ardından camilere
koşulur,teravi namazı kılınırdı.Ardından şenliklerin kendini en çok hissettirdiği dileklerarası etkinliğe gidilirdi.
Dileklerarası etkinliğinde; cambazlık,göz boyacılıgı,karagöz meddah,fasılları gibi çeşitli etkinlikler düzenlenirdi. Bu etkinlikler fakirler için bulunmaz bir
şanstı. Belki hiç yiyemedikleri yemeklerden yiyor,eşi bulunmaz eğlencelere katılabiliyorlardı. Ramazan tüm insanlık için bir bekleyişin,hazırlıkların sonucuydu.
Gece uykunun en tatlı yerinde ramazan davulcularının sahura kaldırma yetisi,hala sürmekte... Dileklerarası etkinliklerinin yerini ise Sultan Ahmet ve
Eyüp meydanları aldı.Camilerin minarelerine asılan mahyalar,hala büyük camilere yerleştirilmekte.
Eski Ramazanlar sadece bazı âdetlerin uygulama şekilleriyle bugünkülerden ayrılıyor. Velhasıl, zengin sınıf bundan 3 -4 kuşak eskilerde konaklarda ağırlardı misafirlerini,şimdilerde insanlar iftar çadırları açıyor , yarın bu uygulama
kendini bir başka şekilde de günün koşullarına bağlı olarak gösterecektir.
Yani zamanın değişimine bağlı olarak bazı âdetler değişiyor.
ama bu sadece şekil bakımından yaşanan bir değişiklik. Zaman değişiyor, adetler farklılaşıyor ama bu uygulamaların arka planındaki dinî ve toplumsal
saikler her zaman aynıdır. Dolayısıyla Ramazan kültürü de aslında muhafaza ediliyor.
Prof. Bekir Karlığa diyorki " Eski Ramazanların güzelliği geleneksel unsurların fazla olmasından Ancak şimdi
dinî hayat açısından çok daha ileri bir noktadayız. "Evet,
İnsanlar daha bilinçli. Televizyonlarımızı açtığımız anda bile karşımıza ramazanla ilgili pekçok program çıkıyor.İftar çadırları açmak tatlı bir rekabete dönüştü.
Ozamanki maneviyat ne derece yoğun hissediliyordu bilemiyorum ama tek bildiğim günümüzde insanların daha çok bilinçlenip,ramazan dolayısıyla hayır işlemesidir.
Bu iyi anlamda bir ilerleme ve bu şekilde devam ettikçe eski -yeni kıyaslamalarına son vermiş olacağız.Zaten Ramazan varlığıya bile güzel.
hissedilen o manevi atmosferde hiçbir eksilme olmaz.Değişen, şartlar ve insanların algılayış biçimlerindeki farklılıklardır.
Ramazan bir ibadet ayı olması dolayısıyla farklı bir havada yaşanıyordu. Evet, Ramazan bir ibadet ayı ama
bu ayı farklı kılan bir husus var. O da bu ayda ibadetin toplumsal yönünün öne çıkmış olmasıdır.Toplumsal amaçlı düzenlenen
İftarlar,yardımlaşma kampanyaları,fitreler,zekatlar buna örnek gösterilebilinir.
Ramazan kültür tarihimizde de bu özgün yaşam biçimi ile öne çıkmaktadır. Süheyl Ünver ‘Ramazan Medeniyeti' diyordu bu güzel günlerin habercisine.
Hakikaten diğer aylardan ve günlerden farklı bir atmosferde günlerimizin geçmesi 'medeniyet' isimlendirilmesini yerinde kılmaktadır.
Şöyleki,ramazanın ilanından sonra müslümanların sevinçleri ve birbirlerini tebrik etmeleri adet idi. Birkaç gün öncesinden ise hazırlıklara başlanması olağandı.
Konaklarda ihtişamlı envai yemekler hazırlanırdı. Zengin sınıf bu masalarda fakir insanları doyururdu. Yenilen yemeklerin ardından camilere
koşulur,teravi namazı kılınırdı.Ardından şenliklerin kendini en çok hissettirdiği dileklerarası etkinliğe gidilirdi.
Dileklerarası etkinliğinde; cambazlık,göz boyacılıgı,karagöz meddah,fasılları gibi çeşitli etkinlikler düzenlenirdi. Bu etkinlikler fakirler için bulunmaz bir
şanstı. Belki hiç yiyemedikleri yemeklerden yiyor,eşi bulunmaz eğlencelere katılabiliyorlardı. Ramazan tüm insanlık için bir bekleyişin,hazırlıkların sonucuydu.
Gece uykunun en tatlı yerinde ramazan davulcularının sahura kaldırma yetisi,hala sürmekte... Dileklerarası etkinliklerinin yerini ise Sultan Ahmet ve
Eyüp meydanları aldı.Camilerin minarelerine asılan mahyalar,hala büyük camilere yerleştirilmekte.
Eski Ramazanlar sadece bazı âdetlerin uygulama şekilleriyle bugünkülerden ayrılıyor. Velhasıl, zengin sınıf bundan 3 -4 kuşak eskilerde konaklarda ağırlardı misafirlerini,şimdilerde insanlar iftar çadırları açıyor , yarın bu uygulama
kendini bir başka şekilde de günün koşullarına bağlı olarak gösterecektir.
Yani zamanın değişimine bağlı olarak bazı âdetler değişiyor.
ama bu sadece şekil bakımından yaşanan bir değişiklik. Zaman değişiyor, adetler farklılaşıyor ama bu uygulamaların arka planındaki dinî ve toplumsal
saikler her zaman aynıdır. Dolayısıyla Ramazan kültürü de aslında muhafaza ediliyor.
Prof. Bekir Karlığa diyorki " Eski Ramazanların güzelliği geleneksel unsurların fazla olmasından Ancak şimdi
dinî hayat açısından çok daha ileri bir noktadayız. "Evet,
İnsanlar daha bilinçli. Televizyonlarımızı açtığımız anda bile karşımıza ramazanla ilgili pekçok program çıkıyor.İftar çadırları açmak tatlı bir rekabete dönüştü.
Ozamanki maneviyat ne derece yoğun hissediliyordu bilemiyorum ama tek bildiğim günümüzde insanların daha çok bilinçlenip,ramazan dolayısıyla hayır işlemesidir.
Bu iyi anlamda bir ilerleme ve bu şekilde devam ettikçe eski -yeni kıyaslamalarına son vermiş olacağız.Zaten Ramazan varlığıya bile güzel.
Son düzenleme:
