Abdominal Aort Anevrizmasında Nedenler, Şikayetler ve Tanı
Abdominal aort anevrizmalarının (AAA) nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı ciddi risk faktörleri var: sigara çoğu şeyde olduğu gibi burada da baş rolü oynuyor. Yine damar sertliği (ateroskleroz) olan hastalarda AAA sık görülüyor. Ayrıca hipertansiyon ve genetik faktörlerin de rolü var. 65 yaş üstü kardeşlerde AAA bulunması durumunda kişinin kendisinde de anevrizma gelişme riski %18'e kadar çıkıyor. Kalp damar hastalığı veya periferik arter hastalığı (bacak atardamar hastalığı ) olanlarda AAA oranı daha yüksektir.
Şikayetler
AAA'ları çeşitli nedenlerle karın bölgesinin ultrason veya BT (bilgisayarlı tomografi) incelemesi sırasında tesadüfen bulunur. AAA'ların bir çoğunda şikayet yoktur. Çok sık olmamakla birlikte bazen karın sırt veya testislerde ağrı olabilir. Muayene sırasında dinleme aleti (steteskop) ile göbek çevresinde üfürüm duyulabilir. Karın yağ dokusu fazla olmayan hastalarda ise el ile her kalp atımında genişleyen bir kitle olarak hissedilebilir.
Yırtılan bir anevrizmada şiddetli bir sırt ağrısı ciddi tansiyon düşüklüğü soğuk terleme bilinç bulanıklığı ile süratle ölüm meydana gelir. hastaların ancak yarısı hastaneye gidecek kadar yaşar. Hastaneye ulaşıp derhal ameliyata alının hastaların ise yine ancak yarısı yaşar. Görüldüğü oldukça karanlık bir tablo. Bundan dolayı AAA'ların yırtılmadan önce tanınması son derece önemlidir.
Tanı
Tanıda yararlanılan testler:
* Ultrason: ses ötesi dalgalarla çalışan zararsız ve oldukça kolay bir tetkiktir. AAA'ları saptamada oldukça değerlidir. Bundan dolayı 65-75 yaş aralığında özellikle sigara içenlerin en az bir kez ultrason ile AAA araştırılması önerilmektedir.
* BT (bilgisayarlı tomografi): röntgen ışınları ve kontrast madde (görüntü sağlayıcı ilaç) kullanır. Tanıda yüksek değere sahiptir. Ultrasonun yeterli olmadığı durumlarda da önemli katkı sağlar.
* MRI (manyetik rezonans görüntüleme): BT ye oldukça benzer ama röntgen ışınları ve kontrast madde kullanmaz.
* Aortogram: Kontrast madde ve röntgen ışınları kullanılarak aortun filmlerinin çekilmesidir (koroner anjiyografi gibi). Bu işlem için kasık veya kol atardamarından girilir.
Bir abdominal aort anevrizmasının anjiyografik görüntüsü
AAA'lar damar sertliği sonucu oluştuğu için bu hastalarda koroner arterlerde de hastalık olma olasılığı vardır. Bundan dolayı hastalar kalp damar hastalığı yönünden de incelenmelidir (efor testi koroner anjiyografi vb).
Dr.Ahmet ALPMAN
Abdominal aort anevrizmalarının (AAA) nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı ciddi risk faktörleri var: sigara çoğu şeyde olduğu gibi burada da baş rolü oynuyor. Yine damar sertliği (ateroskleroz) olan hastalarda AAA sık görülüyor. Ayrıca hipertansiyon ve genetik faktörlerin de rolü var. 65 yaş üstü kardeşlerde AAA bulunması durumunda kişinin kendisinde de anevrizma gelişme riski %18'e kadar çıkıyor. Kalp damar hastalığı veya periferik arter hastalığı (bacak atardamar hastalığı ) olanlarda AAA oranı daha yüksektir.
Şikayetler
AAA'ları çeşitli nedenlerle karın bölgesinin ultrason veya BT (bilgisayarlı tomografi) incelemesi sırasında tesadüfen bulunur. AAA'ların bir çoğunda şikayet yoktur. Çok sık olmamakla birlikte bazen karın sırt veya testislerde ağrı olabilir. Muayene sırasında dinleme aleti (steteskop) ile göbek çevresinde üfürüm duyulabilir. Karın yağ dokusu fazla olmayan hastalarda ise el ile her kalp atımında genişleyen bir kitle olarak hissedilebilir.
Yırtılan bir anevrizmada şiddetli bir sırt ağrısı ciddi tansiyon düşüklüğü soğuk terleme bilinç bulanıklığı ile süratle ölüm meydana gelir. hastaların ancak yarısı hastaneye gidecek kadar yaşar. Hastaneye ulaşıp derhal ameliyata alının hastaların ise yine ancak yarısı yaşar. Görüldüğü oldukça karanlık bir tablo. Bundan dolayı AAA'ların yırtılmadan önce tanınması son derece önemlidir.
Tanı
Tanıda yararlanılan testler:
* Ultrason: ses ötesi dalgalarla çalışan zararsız ve oldukça kolay bir tetkiktir. AAA'ları saptamada oldukça değerlidir. Bundan dolayı 65-75 yaş aralığında özellikle sigara içenlerin en az bir kez ultrason ile AAA araştırılması önerilmektedir.
* BT (bilgisayarlı tomografi): röntgen ışınları ve kontrast madde (görüntü sağlayıcı ilaç) kullanır. Tanıda yüksek değere sahiptir. Ultrasonun yeterli olmadığı durumlarda da önemli katkı sağlar.
* MRI (manyetik rezonans görüntüleme): BT ye oldukça benzer ama röntgen ışınları ve kontrast madde kullanmaz.
* Aortogram: Kontrast madde ve röntgen ışınları kullanılarak aortun filmlerinin çekilmesidir (koroner anjiyografi gibi). Bu işlem için kasık veya kol atardamarından girilir.
Bir abdominal aort anevrizmasının anjiyografik görüntüsü
AAA'lar damar sertliği sonucu oluştuğu için bu hastalarda koroner arterlerde de hastalık olma olasılığı vardır. Bundan dolayı hastalar kalp damar hastalığı yönünden de incelenmelidir (efor testi koroner anjiyografi vb).
Dr.Ahmet ALPMAN