
Bu yüce ve büyük savaş bir ülkenin damarlarındaki vatan sevgisini gösteren ve tarihe Çanakkale geçilmez diye not düşülmesini sağlamış büyük bir zaferdir. Düşman donanmaları eğer Çanakkaleyi geçecek olurlarsa 1.dünya savaşını daha hızlı kazanacaklarını ve her şeyin son bulacağını biliyorlardı. Hatta yapılan planlarda Çanakkale boğazının 2 saat içinde fetih edileceğini not düşmüşlerdi kendi dokümanlarına.
Fakat bilmiyorlardı. Bu vatan için savaşmaya değil ölmeye gelmiş olan bir Türk milletinin var olduğunu. Anadolu kadınının kimi oğlunun eline, kimi oğlunun saçına kına yakarak göndermişti savaşa. Ve eklemişlerdi ben oğlumu bu vatana kurban olsun diye gönderdim, benim bir oğlum ölür bin oğlum doğar diye.
Ulu önder Mustafa Kemal ATATÜRK ve askerleri bir an bile olsun dönmeyi düşünmediler. Mustafa Kemal ATATÜRK askerlerine bu yüzden şöyle emir verdi Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum! Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar geçebilir. İşte bir millet elinde silahı olmasa da, düşmana atacak mermisi olmasa da yüreğinde vatan sevgisi ve geride bıraktıklarının güvenliği için ruhunu ve canını ortaya koyarak böyle savaştı ve düşman kuvvetlerini bu boğazdan yani Çanakkaleden geçirmedi. Biz böyle bir neslin devamıyız. Bu yüzdendir ki bu vatan toprağının her bir parçasına âşık doğar Türk çocukları. Ve hiçbir zaman unutmazlar atalarının kanları ile bu toprakların sulandığını. Bu yüzden üstüne bastığımız şeye yabancılar toprak parçası derken biz Vatan adını veriyoruz.
Mustafa Kemal ATATÜRK beklide kurduğu şu cümleler ile bizim nasıl bir millet olduğumuzu ve dünyaya nasıl ders verdiğimizi bir kez da göstermiş oldu işte Çanakkalede ölen askerler işin Mustafa Kemal ATATÜRKÜN kurduğu cümleler Şimdi dost bir ülkenin topraklarında yatıyorsunuz. Huzur içinde uyuyun. Bizim için Mehmetler ile Jonnyler arasında bir fark yok dediğini ve yabancı şehitlerin annelerine de Oğullarını uzak ülkelerden buraya gönderen anneler siz de gözyaşlarınızı silin. Oğullarınız şimdi bizim bağrımızda huzur içinde yatıyor. Canlarını bu ülkede kaybederek, onlar artık bizim de evlatlarımız oldu demiştir. İşte biz böyle bir neslin torunlarıyız.
Tarihin görmüş olduğu bu amansız savaşta 253.000 askerimizi şehit verdik.Bağımsızlık, özgürlük ve vatanı için ölenlere minnet borçlu olduğumuzu hatırlatır, şehitlerimizi rahmetle anıyor ve ruhları şad olsun diyoruz.
Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor, / Bir hilâl uğruna, yâ Rab, ne güneşler batıyor!
Ey, bu topraklar için toprağa düşmüş asker! / Gökten ecdâd inerek öpse o pâk alnı değer.
Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor tevhidi... / Bedr'in arslanları ancak, bu kadar şanlı idi..
Ey şehid oğlu şehid, isteme benden makber, / Sana âğûşunu açmış duruyor Peygamber..'' (M.Akif ERSOY)
Onlar mukaddes vatan toprakları için canlarını seve seve vermişler, Çanakkale Savaşlarının kaderini değiştirmişlerdir. Burada geçen her saniye, kullanılan her an, ölen her nefer, Türk vatan ve milletinin mukadderatını çizmiştir. Kara savaşlarına katılan ilk birlik olan 57. Alay, vatan sevgisinin ne olduğunu insanlığa göstermiştir. Bu kahraman Alayı hayranlık, minnet ve rahmetle anıyorum.
M.Kemal ATATURK
LLOYD GEORGE
"Yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki, o büyük dahi çağımızda Türk Ulusu'na nasip oldu. Mustafa Kemal dehası karşısında elden ne gelirdi"
IAN HAMİLTON
Lordlarım, biz görevimizi yaptık. binlerce mermi attık. yaptığımız hesaba göre Gelibolu yarım adasını 1 inç (2,5cm) kalınlığında bir levhayla kaplayacak kadar mermi attık. ancak ne yazık ki , karşımızda ölüme koşan bir Türk askeri ve çok iyi sevk idare edilen bir komuta heyeti vardı. biz ne yapabilirdik.
CHURCHİLL
Şu an mağlubiyeti bütün damarlarımda hissetmekteyim. çok üzgünüm!... oldukça mutluydum, umutluydum. daha düne kadar Çanakkale bizimdir! diyordum. çünkü bu savaşı kazanmak için; askeri, parayı, cephaneyi, her şeyi hesaplamıştım. hepsinde çok üstündük. mutlaka yenecektik. yalnız bir tek şeyi hesaba katmamışız... mustafa kemali... bağrımda İngiliz gururu olmazsa, Türkleri alınlarından öpmek, onları ayakta alkışlamak isterdim.
LORD FİSHER
Kahrolsun!... bu Çanakkale hepimizin mezarı olacak bir yer... askerlik hayatım boyunca böyle bir durumla karşılaşmadım. niçin mağlup olduğumuzu soruyorsunuz... bütün açıklığıyla geçeği bildirmek isterim: çok cesur savaşan, mükemmel sevk-idare edilen bir ordunun ve mustafa kemal gibi dahi bir komutanın karşısında bulunuyoruz. bunu hiçbir zaman unutmayacağım.
LORD KİCHENER
Kaderde mağlubiyet varmış ne diyeyim, boğazım düğümlendi, daha fazla konuşamayacağım. nerden çıktın be Mustafa Kemal!.. çok mutluydum senle karşılaşmadan önce .
AMİRAL CARDEN
Beyler! meğer gördüğümüz tatlı bir rüya imiş. anladım dostlarım, anladım... bir Türk dünyaya bedelmiş..