Anne – baba olmak birçok çiftin özlemi. Çocuk sahibi olamayan aileler için tıp birçok olanak sunuyor. Bu metotlardan biri de mikro enjeksiyon. Bahçeci Kliniği Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Bahçeci mikro enjeksiyon konusunda akıllara takılan soruları yanıtlıyor.
Mikroenjeksiyon nedir?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Yardımcı üreme tekniklerinde en yeni fakat son çare olarak başvurulması gereken mikroenjeksiyon yönteminin doksanlı yılların başında geliştirilmesiyle birlikte tüp bebek tedavisinde bir devrimin gerçekleşmiş olduğunu söyleyebiliriz. Bir yumurtanın normal olarak döllenebilmesi için tek bir sperm hücresi yeterli olabildiği için mikroenjeksiyon yöntemiyle çok düşük sperm sayısına sahip erkeklerin bile çocuk sahibi olmalarına olanak sağlanabilmektedir. Bu yöntemle döllenme işlemi baba adayından elde edilen tek bir sperm hücresinin anne adayından alınan olgun bir yumurta içerisine enjekte edilmesiyle gerçekleşmektedir. Bu yöntem kullanılarak normal koşullarda işleme alınan yumurtaların % 50-90'nı başarılı bir şekilde döllenmektedir.
Mikroenjeksiyon kimlere uygulanır?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci İnfertilite tanısı konulan çiftlerde inseminasyon ya da aşılama ve diğer klasik tedavi yöntemleri (tüplerin açılması ) yanıt vermediği zaman iki seçenek düşünülmektedir. Bu yöntemlerden birisi tüp bebek yöntemi, diğeri ise mikroenjeksiyon yöntemidir. Tüp bebek yönteminde sperm ve yumurta hücreleri vücut dışında ve laboratuar koşullarında bir araya getirilir ve döllenme işlemi bu koşullar altında gerçekleşir. Sperm sayısı, sperm kalitesi ve yumurta sayısı belli kalite kriterlerinin üzerinde olan çiftlere merkezimizde tüp bebek yöntemi uygulanmaktadır. Baba adayından elde edilen spermin sayı, hareketlilik ve yapısal özellikler yönünden merkezimizce belirlenmiş olan kriterlere sahip olmayan ya da daha önceki tüp bebek denemelerinde döllenme problemiyle karşılaşan çiftlere mikroenjeksiyon yöntemini uygulamaktayız.
Mikroenjeksiyon yöntemi nasıl uygulanır?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Anne adayından yumurtaların toplandığı gün, baba adayından mastürbasyon yöntemiyle ejakulat örneği alınır. Bu aşamada öncelikle, alınan semen örneğinde spermin var olup olmadığı, varsa spermlerin sayı, hareketlilik ve yapısal olarak normal olup olmadıklarının saptanması gerekmektedir. Mikroenjeksiyon yönteminin başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi ve yumurtaların olgunluk derecesinin sağlıklı bir şekilde saptanabilmesi için, anne adayından alınan yumurtaları çevreleyen çeşitli hücre katmanlarının kimyasal ve mekanik yöntemlerle uzaklaştırılması da gerekmektedir. Bu işleme ayıklama işlemi adı verilmektedir.
Bu işlem ne sağlar?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Böylelikle, elde edilen yumurta ve spermler mikroenjeksiyon işlemi için hazır duruma gelmiş olur. Mikroenjeksiyon işleminin yapılabilmesi için son derece gelişmiş bir mikroskop ve mikromanipulatör sistemine ve saç telinden ince iki farklı cam pipete gerek duyulmaktadır. Bu pipetlerden birisi yumurtayı belirli bir pozisyonda sabit tutmak için kullanılırken, diğer pipet ile sperm hücresinin kuyruğu kırılır ve aynı pipetle sperm hücresi yumurtanın dış zarlarını delerek yumurtanın tam ortasına enjekte edilir.
Mikro enjeksiyon yönteminin başarısını ne belirler?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Mikroenjeksiyon yönteminin başarıyla sonuçlanmasında bu yöntemi uygulayan embriyoluğun beceri ve tecrübesi önemli olmakla beraber, yumurta ve sperme ait özellikler de göz ardı edilemeyecek kadar önemlidir.
Mikroenjeksiyon nedir?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Yardımcı üreme tekniklerinde en yeni fakat son çare olarak başvurulması gereken mikroenjeksiyon yönteminin doksanlı yılların başında geliştirilmesiyle birlikte tüp bebek tedavisinde bir devrimin gerçekleşmiş olduğunu söyleyebiliriz. Bir yumurtanın normal olarak döllenebilmesi için tek bir sperm hücresi yeterli olabildiği için mikroenjeksiyon yöntemiyle çok düşük sperm sayısına sahip erkeklerin bile çocuk sahibi olmalarına olanak sağlanabilmektedir. Bu yöntemle döllenme işlemi baba adayından elde edilen tek bir sperm hücresinin anne adayından alınan olgun bir yumurta içerisine enjekte edilmesiyle gerçekleşmektedir. Bu yöntem kullanılarak normal koşullarda işleme alınan yumurtaların % 50-90'nı başarılı bir şekilde döllenmektedir.
Mikroenjeksiyon kimlere uygulanır?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci İnfertilite tanısı konulan çiftlerde inseminasyon ya da aşılama ve diğer klasik tedavi yöntemleri (tüplerin açılması ) yanıt vermediği zaman iki seçenek düşünülmektedir. Bu yöntemlerden birisi tüp bebek yöntemi, diğeri ise mikroenjeksiyon yöntemidir. Tüp bebek yönteminde sperm ve yumurta hücreleri vücut dışında ve laboratuar koşullarında bir araya getirilir ve döllenme işlemi bu koşullar altında gerçekleşir. Sperm sayısı, sperm kalitesi ve yumurta sayısı belli kalite kriterlerinin üzerinde olan çiftlere merkezimizde tüp bebek yöntemi uygulanmaktadır. Baba adayından elde edilen spermin sayı, hareketlilik ve yapısal özellikler yönünden merkezimizce belirlenmiş olan kriterlere sahip olmayan ya da daha önceki tüp bebek denemelerinde döllenme problemiyle karşılaşan çiftlere mikroenjeksiyon yöntemini uygulamaktayız.
Mikroenjeksiyon yöntemi nasıl uygulanır?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Anne adayından yumurtaların toplandığı gün, baba adayından mastürbasyon yöntemiyle ejakulat örneği alınır. Bu aşamada öncelikle, alınan semen örneğinde spermin var olup olmadığı, varsa spermlerin sayı, hareketlilik ve yapısal olarak normal olup olmadıklarının saptanması gerekmektedir. Mikroenjeksiyon yönteminin başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilmesi ve yumurtaların olgunluk derecesinin sağlıklı bir şekilde saptanabilmesi için, anne adayından alınan yumurtaları çevreleyen çeşitli hücre katmanlarının kimyasal ve mekanik yöntemlerle uzaklaştırılması da gerekmektedir. Bu işleme ayıklama işlemi adı verilmektedir.
Bu işlem ne sağlar?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Böylelikle, elde edilen yumurta ve spermler mikroenjeksiyon işlemi için hazır duruma gelmiş olur. Mikroenjeksiyon işleminin yapılabilmesi için son derece gelişmiş bir mikroskop ve mikromanipulatör sistemine ve saç telinden ince iki farklı cam pipete gerek duyulmaktadır. Bu pipetlerden birisi yumurtayı belirli bir pozisyonda sabit tutmak için kullanılırken, diğer pipet ile sperm hücresinin kuyruğu kırılır ve aynı pipetle sperm hücresi yumurtanın dış zarlarını delerek yumurtanın tam ortasına enjekte edilir.
Mikro enjeksiyon yönteminin başarısını ne belirler?
Prof. Dr. Mustafa Bahçeci Mikroenjeksiyon yönteminin başarıyla sonuçlanmasında bu yöntemi uygulayan embriyoluğun beceri ve tecrübesi önemli olmakla beraber, yumurta ve sperme ait özellikler de göz ardı edilemeyecek kadar önemlidir.