sensiz olmaz
Kayıtlı Üye
Çevreyi Kirleten Başlıca Kaynaklar Çevreyi Kirleten Başlıca Kaynaklar Çevreyi Kirleten Başlıca Kaynaklar: -Isınma amaçlı fosil yakıtların yakılması -Trafik kaynaklı kirleticiler -Elektrik enerjisi üretimi sırasında kirlenmeler * Termik santrallerin çevreyi kirletmesi * Nükleer santrallerin neden olduğu kirlenmeler ve nükleer kazalar -Sanayi faaliyetler özellikle kimyasal madde üretimi sırasında kirlenmeler, sanayi atıkları -Evrensel ve diğer atıklar (hastane, okul, kışla vs.) -Deniz taşımacılığı atıkları (sintine suları vs.) -Diğer kirlenmeler (gürültü, yol açımı, tarımsal atıklar, tarla açma, bilinçsiz otlatma vs.) Kentler çevresindeki sanayi kuruluşların kirletmesine ek olarak 1. ve 2. Kaynaklarla yani, ısınma amaçlı yakıtların yakılması ve trafikle kirlenirler, evrensel ve diğer atıkları ile de suları ve çevreyi kirletirler. Çevre kirleten temizler kurallarına uygun olarak kirlenmeye neden olan bu atlanmış kirliliği uzun vadede çevre kirlenmesi önlenmesi için yukarıda anlatıldığı gibi şehirlerin tüm enerji gereksimeleri yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanmalıdır. Sanayi kuruluşları da teknolojilerini çevre dostu teknolojilerle yani çevreyi kirletmeyen, yan ürünlerini ve atıklarını değerlendiren teknolojilere dönüştürerek yenilenmelidir. Kısa ve Orta Vadede Alınacak Önlemler -Kentsel ısınmada çevreyi daha az kirleten enerji kaynaklarına yönlenilmelidir. Isınma amaçlı enerji kaynaklarının en çok kirletenden en kirletene sırası şöyledir: İlkel yakıtlar-kalitesiz linyit-kaliteli linyit-taş kömürü-fueloil-kok-doğalgaz-elektrik. Yani çevreyi en az kirleten doğalgaz ve elektrik ısınmasına geçilmelidir. -Konutlarda ve diğer binalarda ısı izolasyonu en iyi şekilde yapılmalı, ısı kaybı önlenen ve güneş enerjisinden en iyi yararlanılan binalara izin verilmelidir. Mümkün olan yerde güneş enerjisinden ısınma amaçlı yararlanma vergi indirimi ve kredi ile teşvik edilmelidir. -Tüm enerji sistemleri en büyük verim ve dönüşüm faktörü ile çalışır şekilde yenilenmeli ve kontrol edilmelidir. -Şehir içi taşınmalarda özellikle işyeri ve konut yoğun merkezler arasında metro, tren gibi toplu taşımalara geçilmeli, çekirdek şehir merkezleri araç trafiğine kapatılmalıdır. Şehir dışında toplu alış-veriş merkezleri açılışı teşvik edilmeli, şehir dışında büyük park yerleri ile şehir merkezi arasında ücretsiz toplu taşıma hizmeti geliştirilmelidir. -Tüm araçların ekzos gazları rutin ölçülmeli, kirliliğine neden olan eski modellere şehir girişi yasaklanmalı. Üreticiler az yakıtlı, tam yanmalı ve az zararlı ekzos gazları oluşturan araç üretim ve ithaline zorlanmalıdır. -Şehir çöpleri mümkün olduğunca sınıflandırılarak toplanmalı, geri dönüşümlü ve değerlendirilmeli depolara geçilmelidir. -Kanalizasyon sistemleri tamamlanmalı ve teknolojiye uyguny, ekonomik arıtma tesisleri kurulmalıdır. -Linyit ve fue oile göre çevreyi çok daha az kirleten doğal gazın tek kirletici yönü başka karbondioksit olmak üzere sera gazı artışına neden olmasıdır. Ülkemizin 10 kat enerji tüketenlerin çevreyi bizden daha çok düşünmesi gerekir. Güneş enerjisinden ekonomik olarak tam yararlanma gerçekleşinceye kadar, emniyet önlemleri alınmış, mali yönü planlanmış nükleer enerjiden yaralanmamız daha da ertelenmelidir. Çünkü mevcutlar içinde nükleer enerji çevreye en az zarar verendir. -Ülkemiz zengin su kaynaklarına sahiptir. Halen büyük şehirler dışında temiz içilebilir su temini sıkıntısı yoktur ve su temin maliyeti düşüktür. Hidro-elektrik enerji potansiyelimiz de oldukça büyüktür. Halen elektrik enerjimizin % 45′lik bir bölümü hidro-elektrik kaynaklardan elde ettiğimiz halde toplam potansiyelin % 40′ından yararlanıyoruz. Basit ve yüzeysel değerlendirme ile tüm su potansiyelinin bir an önce kullanılması önerilebilir. Ülkemizin büyük bir bölümü kurak bozkır olup, İç ve Doğu Anadolunun çoğu verimli araziler, yeşil alanlar, bağlar, bahçeler tarihi yerleşim yerleri akarsu boylarında yer aldığından bu akarsu yollarına yapılacak barajlar bu verimli ve tarihsel önemli alanların kaybını da beraberinde getirmektedir. Bazı hallerden bu şekildeki kayıpları kazançtan daha büyük olabilir. Planlama iyi yapılmalıdır. Prof. Dr. Mehmet Doğan, Hacettepe Üniversitesi, M. Teknoloji Yüksekokulu Müdürü (Standard Dergisi 37/433, 58-65 Ocak 1998 de yayınlandı)